آشنایی با رشته جراحی مغز و اعصاب

بیماری‌های سیستم عصبی شامل مغز، نخاع و اعصاب محیطی به سه گروه تقسیم می‌شوند. اول بیماری هایی هستند که بیشر بر خلق و خو و رفتار بیمار تاثیر می‌گذارند مانند افسردگی، اظطراب، اختلالات شخصیتی و بیماری های روانی پیشرفته . این گروه از بیماری‌ها توسط روانپزشکان یا متخصصین اعصاب و روان درمان می‌شوند. دسته دوم بیماری‌هایی هستند که بر عملکرد بدنی سیستم عصبی تاثیر گذاشته اما با جراحی قابل درمان نیستند بلکه باید برای بیماران دارو تجویز شود. مانند ام اس، صرع، بیماری پارکینسون و برخی سکته های مغزی. این بیماران توسط متخصصین داخلی مغز و اعصاب درمان می‌شوند. اما گروه سوم بیمارانی را شامل می‌شود که می‌توان به وسیله جراحی به آنان کمک کرد. تومورهای مغزی، ضربه های مغزی، تومور نخاعی، صدمات نخاعی، دیسک کمر، گردن، پشت و بیماری‌های اعصاب محیطی مانند فشار روی عصب و قطع عصب جزو این گروه هستند. این بیماران توسط جراحان مغز و اعصاب درمان می‌شوند.

دوره تحصیلی رشته جراحی مغز و اعصاب

دانشجویان پس از گذراندن دوره پزشکی عمومی که معمولا هفت سال به درازا می‌کشد، در امتحان تخصصی شرکت می‌کنند. در صورت قبول شدن در این امتحان دوره دستیاری خود را شروع می‌کنند. این دوره در برخی مراکز پنج ساله و در برخی دیگر مانند بیمارستان شریعتی دانشگاه تهران شش ساله است. در طی این دوره آموزش های در زمینه علوم پایه مغز و اعصاب، بیماری های این رشته و روش‌های جراحی آموزش داده می‌شود. پس از طی دوران آموزشی امتحان جامع رشته تخصصی که به آزمون بورد معروف است برگزار می‌شود. این آزمون دو مرحله دارد. کسانی که در مرحله اول که همان پره‌بورد است قبول می‌شوند مدرک گواهینامه تخصصی دریافت کرده و اجازه کار در مراکز دولتی و خصوصی را دارند. کسانی که امتحان مرحله دوم یا بورد تخصصی را با موفقیت پشت سر می‌گذارند مدرک دانشنامه تخصصی یا بورد تخصصی را دریافت کرده و علاوه بر مراکز دولتی و خصوصی می‌توانند در مراگز دانشگاهی نیز به تدریس مشغول شوند.

دوره های تکمیلی مانند جراحی عروق مغز، تومورهای قائده جمجمه، جراحی مغز و اعصاب اطفال و جراحی ستون فقرات نیز پس از فارغ التحصیلی توسط افرادی که تمایل داشته باشند در مراکز مختلف که اغلب در خارج از کشور هستند طی می‌شوند.

بیماری‌هایی که در حیطه کار جراحان مغز و اعصاب قرار دارد:

۱- تومورهای مغزی

۲- ضربه مغزی

۳- برخی خونریزی‌های مغزی مانند خونریزی‌های ناشی از اختلالات عروقی مغز

۴- دررفتگی دیسک در سراسر ستون فقرات

۵- تنگی کانل نخاعی ستون فقرات

۶- ضربه های ستون فقرات و آسیب های نخاعی

۷- تومور‌های نخاعی

۸- تومورها و ضایعات اعصاب محیطی

۹- گامانایف (همراه با انکولوژیست)

۱۰- دردهای غیر قابل کنترل مانند دردهای بیماران سرطانی و یا دردهای ناشی از آسیب‌های نخاعی

۱۱- برخی اختلالات حرکتی و روانی (استروتاکسی)

۱۲- عفونت های مغز و نخاع

۱۳- درمان ناهنجاری‌های عروق مغز و نخاع از طریق داخل رگ (نیازمند گذراندن دوره‌های تکمیلی است)